STT
|
Tên
VL – học cụ
|
Đặc điểm – Gợi ý một số cách sử
dụng
|
1
|
Bàn ánh sáng (Magic Light Table)
|
Tại những lớp học Reggio Emilia luôn trang bị bàn
ánh sáng. Nó không những là một phương tiện giúp trẻ tìm tòi, học hỏi những
thuộc tính, đặc điểm của đối tượng, giúp trẻ quan sát kỹ hơn những chi tiết của
đối tượng, mà còn mang lại cho trẻ cảm giác hứng thú, kích thích đứa trẻ tham
gia thể loại tạo hình hay bất kì các hoạt động nào khác. Những đối tượng khi
được đặt lên bàn ánh sáng sẽ mang lại một cảm giác mới lạ cho trẻ, đối tượng
không chỉ đẹp hơn mà còn mời gọi hơn. Bàn ánh sáng như một chiếc kính lúp
giúp trẻ phát hiện ra nhiều điều lý thú của đối tượng.
Với chi phí cho một chiếc bàn ánh sáng trên thị
trường khá cao, nên chúng tôi tiến hành thiết kế một chiếc bàn ánh sáng với
các đặc tính vốn dĩ của nó và tiêu chí an toàn luôn đặt lên hàng đầu.
Với đặc tính là mặt phẳng phát ra ánh ánh sáng trắng,
chúng tôi sử dụng led dây có ánh sáng trắng để tạo nguồn sáng chính. Hệ thống
led dây được bố trí chiếu ánh sáng ngang, không chiếu thẳng đứng theo hướng
hoạt động của mắt trẻ. Bên cạnh đó ánh sáng được xuyên qua một mặt cản bằng
nhựa có kích thước 2,5mm giúp cường độ ánh sáng không quá mạnh để ảnh hưởng đến
mắt của trẻ. Bề mặt nhựa phẳng, láng và cứng, giúp trẻ dễ dàng thao tác và
không gặp trở ngại khi quan sát hay hoạt động với bàn ánh sáng. Do hạn chế về
kinh phí và tiết kiệm không gian lớp học, chúng tôi thiết kế bàn ánh sáng có
kích thước bề mặt là 60x40cm và bề dày là 7cm, việc sử dụng kích thước trên
tiện lợi cho việc cất bàn ánh sáng khi không tổ chức hoạt động cho trẻ. Vị
trí đặt bàn ánh sáng khi cho trẻ hoạt động sẽ cố định ở nơi không quá sáng,
có thể sử dụng rèm để tạo nên một không gian riêng đủ tối khi trẻ hoạt động với
bàn ánh sáng.
Bàn ánh sáng cần được đặt gần nguồn điện, đảm bảo
an toàn khi trẻ hoạt động. Với chủ đề thiên nhiên trẻ có thể sử dụng bàn ánh
sáng để làm nổi bật nên các sản phẩm của mình, hay là một phương tiện để hoạt
động.
Ví dụ như:
1. Trẻ đặt lá lên bàn ánh sáng và quan sát gân
lá, màu của lá; vẽ theo đường viền lá; tô màu theo hình dạng của lá.
2. Trẻ sắp xếp các thẻ màu, các sản phẩm mà trẻ
làm ra lên bàn để quan sát sự tinh tế của từng sản phẩm.
3. Trẻ quan sát sự chuyển động, hòa lẫn, loang
màu của những giọt màu sắc khác nhau khi đặt một khay trong suốt chứa nước
lên bàn ánh sáng và thực hiện nhỏ những giọt màu vào trong khay.
|
2
|
Rổ tre, nứa, may
|
Rổ để đựng NVL phải có màu tự nhiên, không bị nhuộm
bởi màu hóa học. Những loại rỗ này nhẹ và dễ sử dụng, bên cạnh đó với thiết kế
dạng về kích cỡ và hình dạng: hình tròn, hình vuông hoặc hình ovan… dễ dàng
cho việc lựa chọn, kích thước của rổ được lựa chọn phải phù hợp với kệ. Do được
đan lát nên rổ tre, nứa mang lại cảm giác nhẹ nhàng, tự nhiên, thân thiện với
môi trường.
|
3
|
Khay
|
Khay trong suốt để kết hợp với bàn ánh sáng trong
quá trình hoạt động giúp trẻ có những cảm xúc mới lạ khi khám phá, học hỏi;
Khay nhựa. Yêu cầu chung của những khay này là phải có kích thước vừa phải,
phù hợp với trẻ, nên có tay cầm để dễ dàng cho việc bưng vác của trẻ khi
không có người lớn giúp đỡ, khay phải có vành cao để tiện lợi cho các hoạt động
với nước, cát.
Không chỉ sử dụng đựng các NVL khác nhau, chúng
tôi lên ý tưởng về những hoạt động mà trẻ có thể làm khi sử dụng khay:
1. Trẻ sử dụng khay kết hợp với
bàn ánh sáng hoặc không để quan sát sự loang màu của nước, từ đó trẻ có thể vẽ
ra sự loang chuyển này.
2. Khay là công cụ để trẻ tạo ra một
bức tranh đầy màu sắc khi đặt một tờ giấy vào lòng khay và cho những viên bi
đã được nhúng vào màu di chuyển trên tờ giấy bằng cách nghiên khay lần lượt
theo nhiều hướng.
|
4
|
Cành cây khô, lá cây khô, hoa khô…
|
Những NVL thiên nhiên luôn có sức
hấp dẫn đặc biệt với trẻ. Cành cây khô, lá khô, hoa khô… ngoài việc sử dụng để
trang trí góc tạo hình, chúng được sử dụng trong HĐTH của trẻ, được sử dụng để
trưng bày sản phẩm của trẻ…
Chúng tôi lên kế hoạch cho trẻ:
1. Làm khung ảnh từ cành cây khô,
lá khô, hoa khô.
2. Trưng bày sản phẩm của trẻ.
|
5
|
Thẻ màu
|
Trẻ có thể sử dụng thẻ màu để sắp xếp, trang trí.
Thẻ màu sẽ là những lăng kính, trẻ sẽ được nhìn thấy cảnh vật xung quanh với
một màu đồng nhất. Với chủ đề thiên nhiên trẻ có thể sử dụng thẻ màu để kết hợp
với các nguyên vật liệu như: sử dụng thẻ màu để làm lá cây, khung ảnh, cây,
bông hoa, người tuyết….
|
6
|
Vỏ sò, vỏ ốc
|
Những vật liệu bắt nguồn từ nhiên này luôn tạo
cho trẻ niềm say mê giúp trẻ phát huy khả năng sáng tạo cao. Loại VL này dễ
tìm kiếm và sử dụng, giữ được lâu và cứng. Trẻ có thể sử dụng vỏ sò, vỏ ốc xếp
thành những đường viền trang trí; trẻ thậm chí có thể vẽ trang trí lên vỏ sò,
vỏ ốc, tạo cho chúng có hình dạng của một nhân vật có sự sống; trẻ cũng có thể
xâu vỏ sò, vỏ ốc để làm thành chuông gió, đồ trang trí…
|
7
|
Gỗ miếng, thanh gỗ
|
Gỗ miếng và thanh gỗ với đủ loại
kích thước, tạo cho trẻ sự thoải mái khi lựa chọn kích thước phù hợp với sản
phẩm mà trẻ muốn làm ra; gỗ miếng mang lại sự tự nhiên giúp trẻ có thể sử dụng
để làm nền cho sản phẩm; mái nhà; khung ảnh; lối đi…
|
8
|
Màu thực phẩm
|
Với đặc tính loang màu nhanh chóng, màu dễ hòa lẫn
vào nhau và an toàn, không độc hại khi sử dụng, màu thực phẩm được sử dụng
cho việc nhuộm muối, gạo, cho trẻ quan sát sự loang màu, chúng tôi lên kế hoạch
cho trẻ làm một bức tranh đầy màu sắc với hiệu ứng loang màu tuyệt đẹp này.
|
9
|
Muối
|
Muối là một vật liệu ít được dùng tới vì kích thước
nhỏ và dễ tan trong nước, nhưng không phải là không thể sử dụng. Muối rất an
toàn với trẻ, được sử dụng để trẻ làm tranh bằng muối, đồ trang trí dạng băng
tuyết…
|
10
|
Gạo
|
Gạo là vật liệu dễ tìm và dễ sử
dụng, hạt gạo khá nhỏ, trẻ khó sử dụng cho những sản phẩm đòi hỏi sự chi tiết.
Sau khi nhuộm gạo với màu thực phẩm, trẻ có thể sử dụng gạo để làm thành một
bức tranh đơn giản đề tài “bảy sắc cầu vòng”; gạo còn có thể thay thế cát để
trẻ vẽ nên một bức tranh trên mặt bàn ánh sáng; gạo dùng làm nguyên liệu
trang trí cho một bức tranh kết hợp nhiều vật liệu.
|
11
|
Đá cuội
|
Đá cuội được nhặt ở bờ biển, có màu sắc tự nhiên,
cứng và không thể thay đổi hình dạng. Trẻ có thể trang trí lên đá cuội bằng
nhiều màu sắc và hình thức khác nhau; đá cuội để trang trí vườn hoa; đá cuội
để xếp thành một ngôi nhà, một tòa lâu đài, một lối đi…
|
12
|
Đá màu
|
Đá màu có kích thước bé hơn đá cuội, nó có nhiều
màu sắc, không chỉ có hình tròn mà đá màu còn có nhiều hình dạng như: hình
trái tim, hình con bướm… trẻ có thể sử dụng đá màu để xếp lối đi, xếp hình xoắn
ốc, trang trí chậu hoa, trang trí tranh, làm khung ảnh… Kết hợp đá màu và bàn
ánh sáng là một điều tuyệt vời với trẻ.
|
13
|
Bông gòn
|
Nhẹ, mềm, xốp và êm là những cảm giác mà trẻ cảm
nhận được khi sử dụng bông gòn. Trẻ có thể làm ra một bức tranh mưa, một trận
tuyết… với bông gòn.
|
14
|
Giấy kính
|
Mỏng, nhiều mà sắc và trong suốt. Giấy kính có thể
thay thế những lăng kính đủ màu giúp trẻ quan sát nhiều vật khác nhau, biến
chúng thành một thế giới đầy màu sắc.
Trẻ sử dụng giấy kính để tạo hình cho chiếc đèn,
cho khung ảnh…; giấy kính còn được dùng để trang trí cửa sổ, khi ánh nắng chiếu
vào sẽ tạo ra một hiệu ứng bất ngờ; một bức tranh từ giấy kính có lẽ là điều
khá mới mẻ, có thể dùng nước và các mảnh giấy kính để tạo thành một bức tránh
đầy nghệ thuật.
|
15
|
Que đè lưỡi
|
Que đè lưỡi được làm bằng gỗ, mỏng và có thể uốn
cong nhẹ, màu chủ yếu là màu vàng nhạt.
Que đè lưỡi được dùng làm hàng rào; khung ảnh; nền
trang trí…
|
16
|
Nhựa lastic trong suốt
|
Nhựa lastic mỏng, bao gồm loại cứng và loại mềm,
bề mặt nhẵn bóng.
Những tấm nhựa này có thể thay mặt kính của một
khung ảnh; ép lá cây; hoa cỏ…
|
17
|
Chai, lọ thủy tinh
|
Chai lọ cần nhiều kích thước, hình dạng khác
nhau. Với đặc tính trong suốt, cứng, dễ vỡ (khi trẻ sử dụng giáo viên cần lưu
ý nhắc nhỡ trẻ cẩn thận).
Trẻ có thể sử dụng chai lọ thủy tinh để khám phá
tính chất của màu sắc khi loang trong nước, sự hòa màu sắc của các màu; quan
sát màu sắc của nước trong chai lọ qua ánh nắng hay bàn ánh sáng, từ đó có thể
ghi nhớ màu sắc và vẽ lại bằng một bức tranh diễn tả sự hòa trộn màu sắc;
chai lọ còn được dùng để trẻ đổ từng lớp muối, gạo nhiều màu sắc khác nhau
vào để làm ra vật trang trí đẹp mắt.
|
18
|
Hạt, hột cườm, nút áo…
|
Những VL này có kích thước, mẫu mã và hình dạng
phong phú. Chủ yếu được làm từ chất liệu nhựa.
Trẻ có thể sử dụng để trang trí, để tạo cành cây…
|
19
|
Keo sữa
|
Loại keo này có thể kết dính những viên sỏi có
kích thước nhỏ, dán giấy, pha màu, sử dụng trong làm tranh gạo và tranh muối…
|
20
|
Ruy bang
|
Ruy băng với đủ màu sắc, kích thước và chất liệu.
Mềm và nhẹ.
Trẻ có thể dùng để trang trí, làm cây xanh…
|
21
|
Xơ mít, xác mía, xơ dừa
|
Những VL này dễ tìm kiếm và chúng cũng dễ cắt, dễ
dán, dễ xé. Nên có thể sử dụng để làm: Làm khung in, làm cọ vẽ, làm đồ tranh
trí….
|
22
|
Hoa quả tươi: chanh, tắt, cam, táo
|
Những hoa quả phổ biến trong cuộc
sống hằng ngày như cam, chanh rất dễ tìm kiếm. Chọn lựa quả cho HĐTH của trẻ
không nên lấy những quả bị dập, bị hư hỏng, sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình TH
của trẻ. Đây là những quả tươi nên hạn chế trong khâu bảo quản và lưu trữ sản
phẩm của trẻ, cho nên những sản phẩm từ loại VL này, cô có thể chụp hình để
lưu giữa lại cho trẻ. Hoặc sấy khô đúng cách sẽ có thể giữ được lâu hơn và
làm VL cho những hoạt động khác.
Chúng ta có thể sắp xếp những lát cắt của hoa quả
lên bàn ánh sáng để tạo ra một bức tranh tuyệt đẹp.
|
23
|
Đĩa CD
|
Cứng và có hình tròn, dễ tìm kiếm và có thể được
sử dụng để làm nền cho các hoạt động của trẻ.
|
24
|
Các loại hạt đậu
|
Những hạt đậu như: đậu đe, đậu nành, đậu bi… có
nhiều màu sắc tự nhiên nên có thể dùng trang trí tranh hay sản phẩm của trẻ.
Kích thước nhỏ nên có thể bị trẻ nuốt hay nghẹt vào mũi, nên khi sử dụng giáo
viên phải hết sức lưu ý.
|
25
|
Viên bi
|
Bi làm từ thủy tinh, tròn và nhỏ.
Dùng để vẽ tranh và trang trí.
|
26
|
Xốp
|
Xốp cắm hoa có thể hút nước và giữ cho sản phẩm
có hoa tương của trẻ được lâu hơn, xốp có thể giúp trẻ dễ dàng cố định các
cành cây nếu trẻ muốn làm gì đó tạo thành hình khối.
|
27
|
Quả hồi
|
Quả hồi có nhiều cạnh như hình một ngôi sao, đặc
điểm là cứng và có màu nâu đậm. Chúng dễ tìm thấy ở những tiệm thuốc Bắc.
Chúng ta có thể cho trẻ hoạt động với quả hồi trên bàn ánh sáng, cho trẻ
trang trí khung ảnh…
|
28
|
Tổ chim
|
Tổ chim có thể tìm thấy trong tự nhiên hoặc mua.
Đặc điểm là đáng yêu, và gần gũi với thiên nhiên. Trẻ sẽ hoạt động trang trí
tổ chim…
|
29
|
Giấy A0
|
Giấy A0 có thể lựa chọn những màu trung tính
nhưng tốt nhất là màu trắng. Giấy có đặc điểm là nhẹ và dễ dàng dán lên một mảng
tường.
Giấy A0 khi dán lên một mảng tường sẽ giống như một
dụng cụ để trẻ thể hiện sự sáng tạo mà không bị giới hạn.
Giáo viên có thể thay một tờ giấy khác nếu đã hết
khoảng trống để trẻ thể hiện ý tưởng của chúng.
|
30
|
Bột mì
|
Bột mì dễ dàng tìm thấy ở các cửa hàng tạp hóa. Một
mì khi trộn thành bột nặn có đặc điểm mềm, dẻo, dễ sử dụng bởi các kỹ năng:
ngắt, ấn dẹp, vo tròn, lăn dài…
Bột nặn có thể dùng cho các hoạt động nặn hình
dáng của các đối tượng. bột nặn được sử dụng làm chất liệu nền cho trẻ kết hợp
với các NVL khác…
|
31
|
Bu lông, ốc vít, kẹp giấy…
|
Những VL này dễ dàng tìm thấy ở những cửa hàng. Với
đặc điểm cứng, màu bạc và có nhiều hình dáng, kích thước khác nhau… Bu lông, ốc
vít như những hạt hột cườm để trang trí hoặc kết hợp với những VL khác để tạo
ra sản phẩm nghệ thuật…
|