Yêu cầu khi thiết kế góc tạo hình
Diện
tích góc tạo hình cần thoải mái, đủ rộng cho một nhóm trẻ hoạt động và phù hợp với đặc điểm của lớp học.
Góc tạo hình có không gian
thoáng giúp trẻ phát triển thị giác, để trẻ được ngắm nhìn các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó tạo cảm hứng, động cơ đưa
trẻ vào các hoạt động tạo hình của minh.
Diện tích góc tạo hình cần đảm bảo
có khoảng không để trưng bày các sản phẩm và vị trí đặt tài liệu, bàn ghế, kệ…nhưng
vẫn đảm bảo dễ dàng di chuyển và hoạt động.
b. Vị
trí góc tạo hình trong lớp
Vị
trí góc phải hợp lý, thuận tiện cho trẻ hoạt động, đối với góc tạo hình gần nguồn
nước là tốt nhất, để tiện lợi cho việc vệ sinh của trẻ hay lấy nước cho các hoạt động.
Điều này không có nghĩa là góc tạo hình bắt buộc phải đặt cạnh nhà vệ sinh, mà
giáo viên có thể tạo ra nguồn nước cho trẻ bằng cách khác nhau, ví dụ như bằng
những đường ống dẫn nước…
Góc tạo hình được bố
trí gần cửa sổ để có không gian, đủ ánh
sáng để trẻ dễ dàng hoạt động, không thiếu ánh sáng dẫn đến các bệnh
về mắt cho trẻ. Nếu phòng học không có có cửa sổ thì góc tạo hình nên đặt ở vị
trí có ánh sáng từ lối đi ra vào, hiên, sân sau… vì ánh sáng tự nhiên luôn tốt
hơn ánh sáng đèn cho mắt trẻ.
Các nguồn cảm hứng của
trẻ sẽ được nuôi dưỡng và phát huy tốt hơn nếu trẻ ở trong một không gian yên
tĩnh, không bị chi phối bởi nhiều loại âm thanh hỗn loạn. Tuy trong các lớp học
ở trường mầm non không thể đáp ứng yêu cầu cung cấp một không gian tuyệt đối
yên tĩnh cho góc tạo hình, bởi trong một lớp học sẽ có nhiều góc khác nhau, và
tính chất hoạt động của mỗi góc cũng không giống nhau, nhưng khi bố trí góc tạo
hình trong lớp chúng ta có thể tạo không gian yên tĩnh tối đa bằng cách đặt góc
tạo hình gần các góc tĩnh (góc văn học, góc khoa học, góc học tập), xa những
góc động (góc âm nhạc, góc xây dựng – lắp ráp). Như vậy có thể đảm bảo sự tập
trung phát huy năng lực, khả năng sáng tạo của trẻ khi tham gia HĐTH.
Bên cạnh đó góc tạo
hình được đặt ở vị trí thuận lợi cho
sự bao quát trẻ của giáo viên, hạn chế tối đa những tình huống
nguy hiểm cho trẻ mà khi đó không có sự quan sát của giáo viên.Góc tạo hình
không đặt ở các bị trí che khuất tầm nhìn.
Vị
trí góc tạo hình được lựa chọn phải có chỗ cho hoạt động chung theo nhóm và chỗ
cho hoạt động cá nhân.
Một góc tạo hình không
thể thiếu nơi để NVL cho trẻ hoạt động. Kệ là giải pháp tối ưu nhất được sử dụng
để bày trí NVL cho trẻ, kệ giúp tiết kiệm diện tích và tận dụng được khoảng
không của không gian, như vậy có thể sắp xếp được nhiều NVL hơn là bày ra sàn. Kệ
phải cao vừa tầm với trẻ và có màu sắc mộc mạc, tự nhiên, không nổi bật để trẻ
dễ dàng nhìn thấy NVL và sử dụng chúng. Kệ nên được đặt sát các mảng tường để
không chiếm quá nhiều diện tích, chừa chổ cho trẻ hoạt động và đảm bảo tầm mắt
của giáo viên không bị che khuất khi quan sát trẻ.
Bàn ghế cho trẻ hoạt động
nên đặt ở vị trí thuận tiện di chuyển, gần nguồn sáng tự nhiên nhất. Kích thước
vừa tầm với trẻ và có màu sắc trung tính.
Các dụng cụ khác (giá
vẽ, bàn ánh sáng, bàn bày NVL…) tùy thuộc vào công dụng của từng loại mà giáo
viên sẽ cân nhắc tìm vị trí thích hợp (giá vẽ phải đặt ở nơi đủ ánh sáng; bàn
ánh sáng nên đặt ở góc để không có nhiều ánh sáng, gần nguồn điện…).
d.Lựa chọn và phối hợp màu sắc của góc tạo hình
Những không gian yên
tĩnh luôn được kết hợp với những màu sắc trang nhã, không quá nổi bật, như vậy sẽ không làm chi phối sự tập trung của đối tượng
vào màu sắc. Màu chủ đạo của góc tạo hình nên được lựa chọn là những màu
tự nhiên mang vẻ mộc mạc, ưa nhìn, chúng
sẽ đóng vai trò là màu nền
nhạt, có thể dễ dàng sơn chồng lên những lớp màu mạnh hơn, tạo cơ hội cho những bức tranh và đường nét kiến
trúc được tỏa sáng. Kết hợp với màu nền nhạt, màu kệ, màu bàn ghế cũng nên lựa
chọn những màu sắc nhã nhặn, tự nhiên (màu gỗ). Màu nền và màu đồ dùng sẽ không
làm chi phối sự chú ý của trẻ mà còn làm nỗi bật lên những sản phẩm được trưng
bày của trẻ, những bức tranh cô muốn trang trí ở góc tạo hình hay những NVL mà
cô cố tình sắp xếp, bày trí trước mắt trẻ. NVL cũng nên lựa chọn những màu sắc
tự nhiên (màu của lá, hoa, cây khô, vỏ sò…) để gây cảm giác thân thiện với
thiên nhiên trong tâm hồn trẻ, cũng có thể kết hợp với những VL có màu sắc tươi
sáng, với độ đậm nhạt khác nhau. Khi kết hợp những NVL để tạo thành sản phẩm,
trẻ sẽ thấy được điểm nhấn của cả góc tạo hình chính là những sản phẩm của
chúng làm ra khi được trưng bày.
Sắp xếp NVL phải đảm bảo
theo trật tự và đầy thẩm mỹ, đảm bảo được một môi trường mời gọi, kích thích sự
tích cực của trẻ. NVL được bày trí trên kệ, trên bàn và được chia ra thành 2
khu vực: khu vực NVL thiên nhiên và khu vực NVL mua - mở. Hai khu vực này được
phân biệt theo nhiều cách tùy thuộc vào cái nhìn tổng quát của giáo viên vào cụ
thể từng nhóm lớp (ví dụ như có thể phân biệt dựa vào số kệ, cách sắp xếp theo
hàng dọc, hàng ngang hay theo từng phần của kệ…).
 |
NVL nhỏ được cho vào chén xếp trật tự
trong rổ may
|
Các NVL thiên nhiên được
đựng trong gáo dừa, rổ tre, rổ nứa, rổ lục bình, rế... Tùy thuộc vào số lượng
nguyên vật liệu mà GV lựa chọn kích cỡ rổ đựng cho phù hợp, không nên để quá
nhiều trong một rổ nhỏ hay quá ít trong một rổ to, điều đó làm mất đi tính thẩm
mỹ trong cách bày trí nguyên vật liệu. Kích thước của rổ cũng phải phù hợp với
kích thước của kệ, kệ có ô to không thể đặt một cái rổ nhỏ, sẽ làm mất cân đối
cái nhìn tổng thể. Đối với các nguyên vật liệu quá nhỏ như: các loại đậu, cát,
hạt lúa, gạo, muối... không thể để trong rổ vì sẽ gây nguy hiểm cho trẻ và rơi
vãi trên nền làm mất vệ sinh. Những VL này nên đựng trong lọ trong suốt để trẻ
có thể nhìn thấy được. Mỗi rổ sẽ đựng riêng biệt một loại VL. Các VL cùng nhóm
sẽ được đặt cạnh nhau, điều này giúp trẻ phân biệt sự khác nhau giữa các VL dễ
dàng hơn và dễ hơn trong việc tìm kiếm những VL mà trẻ cần.
Các VL thiên nhiên
tươi như: hoa tươi, lá, quả… vì chỉ có thể sử dụng được trong ngày nên cần được
ưu tiên bày trí trước mắt trẻ, có thể đặt chúng trên bàn hoạt động của trẻ giống
như một lời mời gọi trẻ, để trẻ có thể sử dụng những VL này.
 |
NVL được sắp xếp trật tự và thẩm mỹ
|
Một trong những động
cơ thôi thúc con người hoạt động là sự mong muốn hoàn thiện một công việc nào
đó để đem đến sự hài lòng cho bản thân. Giáo viên có thể bày trí trên bàn hoạt
động của trẻ những công việc còn dang dở, để trẻ nhìn thấy và trẻ sẽ muốn hoạt
động với những công việc đó. Hay nói cách khác, khi trẻ nhìn thấy những nhiệm vụ
dang dở mà giáo viên cố tình bày ra, trong trẻ sẽ có một nguồn năng lượng thôi
thúc sự hoạt động để hoàn thành công việc dang dở trước mắt mình. Những công việc
mà giáo viên cố tình bày ra với mục đích dẫn dắt trẻ đi vào nội dung cô muốn
truyền tải, giúp hoàn thành sản phẩm hay rèn luyện những kỹ năng mà mục tiêu tiết
học đề ra. Cách sắp xếp này cũng như một cách cung cấp ý tưởng cho trẻ. Tạo hứng
thú để lôi kéo trẻ tham gia vào hoạt động. Như những lời mời gọi trẻ tham gia.
Sau
mỗi chủ đề, cô giáo cần thay đổi vị trí, sắp xếp, thay đổi nguyên vật liệu đồ
dùng đồ chơi. Tạo cảm giác mới lạ kích thích hứng thú trẻ khám phá và hoạt động
trải nghiệm.
Một không gian sẽ
không là đơn điệu nếu được trang trí bằng những đối tượng khác nhau. Trang trí
làm góc tạo hình thêm sinh động, hấp dẫn, bên cạnh đó có thể tạo hứng thú và
cung cấp cho trẻ những ý tưởng tạo hình.
Các mảng tường có thể
trang trí bằng sản phẩm của trẻ hoặc tư liệu. Sản phẩm là tranh ảnh hay tranh nổi…
thì có thể lồng vào khung, để tăng giá trị sản phẩm của trẻ, đối với những sản
phẩm khác có thể treo. Tư liệu là những ý tưởng mà cô cung cấp cho trẻ, tư liệu
có thể là tác phẩm nghệ thuật, tranh của trẻ, mẫu đối thoại… Các đối tượng dùng
trang trí này không cần phải sắp xếp theo một trật tự hay quy định nào mà có thể
tùy thuộc vào từng mảng tường của lớp học. Sắp xếp vật trang trí không nên quá
dày đặc, nên sắp xếp một cách thoải mái, tạo cảm giác hài hòa cân đối trong
không gian. Chúng cũng nên đặt ở vị trí mà trẻ có thể nhìn được, không quá cao
so với tầm mắt trẻ, không quá thấp để trẻ có thể tiện quan sát.
Không
gian chính là khoảng không mà trẻ hoạt động trong đó, ngoài không gian mà trẻ đứng,
đi, ngồi và di chuyển thì khoảng không trên trần nhà có thể tận dụng để trang
trí. Ví dụ như có thể treo một nhành cây khô (một khúc gỗ) trên trần nhà và
treo một cái chuông gió bằng vỏ sò trên nó, điều này như tạo ra một bảo tàng
thiên nhiên đầy sự đa dạng và phong phú giúp trẻ hứng thú và phát triển ý tưởng
cùng nhiều cách thể hiện các ý tưởng của mình. Với một diện tích đủ rộng có thể
giăng một cái lều để tạo không gian tối cho trẻ hoạt động với bàn ánh sáng và tạo
nên sự mới lạ, cảm giác thích thú, hào hứng hoạt động của trẻ. Những đối tượng
trang trí ở khoảng không không nên chiếm hết các khoảng không, sẽ làm không
gian trở nên hẹp và tạo cảm giác tù túng. Màu sắc của những vật được lựa chọn
phải nhã nhặn và hài hòa với không gian tổng thể của góc tạo hình.
tuyệt
Trả lờiXóa